Overig-Diversen

Creatief Tekenen

Bij creatief tekenen moet u niet denken aan mensen die door hun talent goed of bijzonder kunnen tekenen. Creatief tekenen is een vorm van tekenen die gebaseerd is op oosterse occulte principes en wordt ook wel meditatief tekenen genoemd. Enkele vormen van creatief tekenen zijn mandala en zentangle. Zentangle en mandala tekenboeken zijn overal te koop en onder verschillende namen. Bij de Action bijvoorbeeld worden de boeken verkocht onder de naam creatief tekenen.

Zentangle is momenteel zeer sterk in opkomst. Deze trend gaat, naar mijn idee, gelijk op met de opkomst van het New Age denken wereldwijd en de contemplatieve beweging binnen de gemeente. Het is opvallend dat de religieuze oosterse leren en gebruiken, zoals Boeddhisme, Yin en Yang, Zen en dergelijke, wereldwijd steeds meer mensen aantrekken. Het is dan ook niet verwonderlijk dat dit op allerlei manieren gebruikt en geïntegreerd wordt.

Zentangle is in Amerika ontwikkeld door Maria Thomas een artieste en kaligrafe, en door Rick Roberts een meditatiemonnik.  Nadat Rick op zekere dag de werkruimte van Maria inliep zag hij hoe ze prachtige letters maakte door middel van kaligrafie. Op het moment dat hij haar aansprak ontwaakte ze uit een bijna trance. Dit was voor Rick een herkenning omdat hij dat herkende vanuit zijn meditatie. Zo begon hun ontdekkingsreis om tekenen te combineren met meditatie. Deze vorm van tekenen noemden ze zentangle. Zentangle wordt vaak gemaakt met zwarte kleuren, maar er is steeds meer diversiteit zodat er vaker kleuren en mandala’s kunnen worden gemaakt, dit wordt ook wel zendala genoemd.

Zentangle bestaat uit twee woorden. Het Engelse tangle wat wirwar, knoop of omarming betekent. Zen is genoemd naar de Japanse vorm van Boeddhisme, je zoekt naar leegte, wijsheid en stilte. Door bezig te zijn met zentangle ontwikkelt men concentratie, creativiteit, het zelfvertrouwen neemt toe en men brengt balans in het leven. Zentangle wordt omschreven als meer dan een kunstvorm. Het is een innerlijke reis en zelfs een levensvisie.(1)

Het verschil tussen zentangle en een tekening is dat men met zentangle niet perse iets creëert, maar iets doet. Bij een kunstenaar heeft het kunstwerk vaak een betekenis, hij of zij wil iets uitbeelden. Los van het feit of een ander er iets van snapt heeft de kunstenaar een boodschap in gedachten die hij of zij uitwerkt. Bij zentangle is dat niet zo. U begint en door de meditatie, het zich ingespannen concentreren op de tekening en zich laten leiden door het gevoel, wordt er niet iets uitgedacht maar van binnen uit gedaan wat op papier komt te staan.

Naast zentangle is er ook zendoodle. Doodle is het maken van krabbeltjes terwijl je met wat anders bezig bent. Wanneer je bijvoorbeeld aan de telefoon bent en je wordt in de wacht gezet dan krabbel je wat op een blaadje. Dit wordt doodling genoemd. Zendoodle is hetzelfde alleen dan op een meditatieve manier. Het is opvallend dat veel workshops en cursussen worden gegeven door mensen die veelal verbonden zijn met andere oosterse gebruiken zoals reiki en reflexologie of het New Age denken.

Zentangle ziet er ingewikkeld uit. Toch, zo leert men, hoeft u geen enkel creatief talent te hebben. Zentangle leert u door zich te concentreren op de lijnen de tekening vanzelf vorm krijgt, iedereen kan het. Zentangle is echter niet zo onschuldig als men wil doen geloven. Het is niet het onschuldig krabbelen op een papiertje. Dit zijn een aantal uitspraken van Rick Roberts (ontdekker en monnik) over zentangle.

Als ik een zentangle maak dan kom ik in een meditatieve staat en mijn intuïtie stroomt vrijelijk. Ik krijg inspiratie, ideeën en antwoorden zonder gehinderd te worden door verwachting of zorgen.

Als een meditatieve kunstvorm leidt zentangle mij op een pad van creativiteit en schoonheid. Ik kan het opnieuw beleven wanneer ik wil. Zo veel inzichten en a-ha momenten heb ik wanneer ik kijk naar de zentangles die ik heb getekend. Ze zijn als dromen die niet verdwijnen en mij constant instructie geven en inspireren. Weken en soms jaren later.(2)

Een andere vorm van meditatief tekenen is het tekenen van mandala’s. Door velen wordt dit gezien als een onschuldige vorm van tekenen, maar dit is niet zo. De kleuren bij het tekenen van een mandala hebben allemaal een betekenis. Elke plek van de mandala staat voor een plek in je wezen en omgeving. Het tekenen, maar ook andere vormen van mandala’s maken zoals borduren e.d., heeft een symbolische waarde. Door middel van het maken van mandala’s kan men contact leggen met je intuïtieve bron. Hieruit blijkt dat ook mandala tekenen niet het onschuldige tekenen is wat velen ervan vinden.

Mandala is afkomstig uit het Sanskriet en betekent cirkel. Het heeft een Hindoeïstische oorsprong maar wordt ook gebruikt binnen het Tibetaans Boeddhisme. De psychiater Carl Gustav Jung zag mandala als de voorstelling van het onbewuste zelf. Mandala’s worden gebruikt in diverse vormen maar hebben hetzelfde effect. Het is een soort van meditatie. Het bevordert de concentratie en creativiteit en geeft rust en ontspanning aan jong en oud. Volgens de Nederlandse Mandalavereniging kun je door het tekenen van mandala goed in contact komen met jezelf en daardoor innerlijke processen op gang brengen.(3)

Al met al klinkt het alsof mandala’s een onschuldige en creatieve hobby is die beoefend kan worden door jong en oud. Er steekt echter een hele occulte wereld achter de mandala. Ieder detail van de mandala heeft een symbolische betekenis. De Boeddhavormen kunnen meerdere gezichten en armen hebben en vaak houden ze religieuze instrumenten vast zoals bel en vadjra. Monniken en nonnen die zandmandala’s maken zijn hier vaak vele dagen mee bezig. Voordat ze hieraan beginnen zeggen ze speciale gebeden op en zegenen ze de gereedschappen. Het hele proces is een vorm van meditatie.

De mandala staat symbool voor de kosmos of oneindigheid, maar de cirkelrand symboliseert ook  het fysieke lichaam, met als binnenste punt het eigen ik. De meeste mensen zullen mandala’s tekenen als een ontspannen bezigheid. De hele filosofie achter deze mandala’s wordt duidelijker bij de workshops die gevolgd kunnen worden. Mandala’s kunnen gemaakt worden op basis van geboortedatum of gebruikt worden om uw chakra’s te tekenen.

Mandala tekenen wordt in de westerse wereld veel gebruikt om inzicht te krijgen in je eigen gemoedstoestand. Door het tekenen van mandala’s kunnen er allerlei emoties naar boven komen. Tijdens het inkleuren gebruikt iedereen andere kleuren, deze hebben allemaal hun eigen betekenis. Bij workshops wordt er dan gekeken naar het waarom van het gebruik van bepaalde kleuren. De kleuren geven iets weer van wat binnenin u speelt.

Ondanks het feit dat de meeste mensen het tekenen van mandala’s en zentangles  zien als iets leuks wat ontspannend werkt, is het niet een onschuldige bezigheid. Er is een hele Boeddhistische (dus occulte) leer die hierachter steekt en deze is niet los te maken van deze manier van tekenen.

 

 

Geraadpleegde bronnen:

1) http://www.paperartstudio.be/zentangle/

2) http://www.womenofgrace.com/blog/?p=14682

3) http://www.mandalavereniging.nl/mandala

http://www.writersplaza.nl/c-1429776/wat-is-zentangle-tekenen/

https://brandonsnotepad.wordpress.com/tag/zentangle/

http://www.mandalateken.nl/home/de-betekenis-van-kleur

http://nl.wikipedia.org/wiki/Mandala

http://www.spiritualiteit-in-nederland.nl/mandala/