Overig -Film / Toneel

Bibliodrama

Bibliodrama heeft zich vanaf de jaren ‘70 van een experimenteel omgaan met de Bijbel ontwikkeld tot een hedendaagse manier om praktisch met de Bijbel om te gaan. Volgens de beoefenaars  hiervan is het niet alleen een stevige basis, het heeft ook een effect op de gehele mens. Niet alleen het verstand wordt gebruikt, Bibliodrama spreekt ook het gevoel, relaties en levensverhaal aan.

Bij Bibliodrama is de persoon zelf de hoofdpersoon. Hij of zij speelt dan wel een ander persoon maar de persoon zelf is het centrum van het verhaal. Dit geeft al gelijk de grote valkuil weer van Bibliodrama. Het gaat om de beleving die u er zelf aan geeft. Het gaat niet om het naspelen van een Bijbelverhaal om het zo het verhaal duidelijk te maken, zoals bijvoorbeeld gebeurt met het kerstverhaal. Nee, dit is een Bijbelverhaal spelen op een manier zodat iedereen zijn eigen gevoelens in dit verhaal kan beleven. Het wordt gebruikt in het pastoraat om de gevoelens van zichzelf te herkennen in de Bijbel. Dit is hoe het in één van de praktijkboeken wordt beschreven: “Bibliodrama is een vorm van speels en dramatiserend omgaan met Bijbelverhalen om in groepsverband de persoonlijke zingeving en levensspiritualiteit te ontdekken en te verruimen.” (bron)

Bibliodrama is een vorm van pastorale hulpverlening binnen de kerken. Deze vorm van hulpverlening wordt echter ook op andere manieren toegepast door middel van sprookjesboeken, verhalen uit de koran, natuurgodsdiensten en boeddhistische geschriften. De essentie van bibliodrama is niet het naspelen van het verhaal, maar het instappen in een verhaal en met de groep er een creatieve invulling aan geven.

Het gevaar van bibliodrama is dat de nadruk ligt op de eigen beleving. Iedereen kan er zijn eigen stukje in kwijt. Het gaat om de persoonlijke beleving. Wat voel jij bij dit verhaal? Hoe beleef je dit stuk? Iemand kan er bijvoorbeeld voor kiezen om een toeschouwer te zijn bij de kruisiging. Vanuit zijn standpunt gaat de persoon dan kijken naar de beleving van de kruisiging als zijnde een toeschouwer. Wat voelt en beleeft hij of zij daarbij?

Zo worden Bijbelverhalen teruggebracht tot een gevoelskwestie, een beleving. Hierdoor raak je de intentie kwijt van het geschreven Woord zoals God het bedoeld heeft. Iedereen kan namelijk zijn eigen deel toevoegen aan het verhaal. Dit onderstreept de huidige cultuur binnen het christendom. Het gaat erom hoe beleef je het geloof. Vaste normen en waarden worden steeds minder belangrijk. Ieder ervaart het geloof op zijn of haar manier. Het is wel een vervolg op de gevoelscultuur die tegenwoordig onder christenen zo geliefd is. Denk aan contemplatief gebed, meditatietechnieken, luisterend bidden, soaken, en ontspoorde lofprijs en aanbidding.

Bibliodrama wordt ook gezien als een voortzetting van midrasj. Midrasj betekent (onder)vragen – zoeken. Midrasj bouwt een brug tussen een Bijbeltekst en de realiteit van iedere dag. Het belangrijkste kenmerk van de midrasj is dat het ervaringsgericht is. De Bijbeltekst wordt aan het leven getoetst en niet het leven aan de Bijbeltekst. Dit zorgt er dus voor dat het leven de waarheid van de Bijbel moet bevestigen in plaats van dat de Bijbel de richtlijn wordt waarnaar we moeten leven.

Bibliodrama word binnen kerken en gemeentes ingezet als extra, om zo samen het verhaal te beleven. Het wordt echter ook ingezet als pastoraal hulpmiddel. Ook worden de kinderen op jonge leeftijd door middel van bibliodrama onderwezen in Bijbelse verhalen. Zo wordt aan kinderen op jonge leeftijd al geleerd om de Bijbel door eigen beleving te zien. Dit zegt een tienjarige over de genezing van de verlamde man uit Marcus 2:1-12: “Jezus doet geen wonder, hij is gewoon lief met mensen.” (bron)

Willem Zuiderveld zegt:”de bijbel wordt niet gelezen met in het achterhoofd de vraag: is dit waar, in de zin van: is het historisch, is het echt gebeurd?, maar met de vraag: is dit waar, is dit levensecht, gebeuren dingen echt zo?” Verhalen worden geactualiseerd en op hun ervaringsgehalte getoetst en herverteld. Soms worden de motieven door elkaar gehusseld en opnieuw geordend. De vrucht daarvan is een nieuw verhaal dat op een verrassende wijze de boodschap doet uitkomen”.

Hier ligt het grote gevaar van bibliodrama. Het haalt de waarheid van de Bijbel naar beneden en leert om door middel van het gevoel de tekst te bekijken. Hierdoor zal men nooit leren wat de Bijbel letterlijk bedoelt. Door dit soort methodes worden onze interpretatie en gevoelens van een tekst maatgevend. Terwijl het Woord van God de enige maatstaf is om vast te houden aan de waarheid en niet misleid te worden.

Want het Woord van God is levend en krachtig en scherper dan enig tweesnijdend zwaard, en het dringt door tot op de scheiding van ziel en geest, van gewrichten en merg, en het oordeelt de overleggingen en gedachten van het hart. Hebr. 4:12

 

Geraadpleegde bronnen:

http://www.bibliodrama.be/boek.htm

http://www.kuleuven.be/thomas/algemeen/actualiteit/lesimpulsen/bijbel/bibliodrama/

http://www.psychodrama.nu/psychodrama/lexicon/bibliodrama-relidrama

http://monnikvanhart.web-log.nl/monniken_van_hart/bibliodrama.html

http://home.kpn.nl/h_s_van_delden/index.html

http://home.tiscali.nl/tl311744/bibliodrama/page4.html

http://members.chello.nl/n.derksen1/boeken/Is%20Hij%20nu%20werkelijk%20in%20ons%20midden%20of%20niet.pdf