Contemplatief-Leringen

Lectio Divina

Lectio Divina is afkomstig is van de monniken. Zij overdachten Gods woord aandachtig en indringend. Lectio Divina was een manier van bidden van de monniken. Bij Lectio Divina gaat het niet om het begrijpen van de Bijbeltekst, maar men moet er door middel van meditatie een bepaald gevoel bij krijgen.

Door Rooms Katholieke priesters is deze vorm van Bijbellezen weer populair geworden. Mede door leraren als Jos Douma, en Richard Foster zijn velen misleid. Het gevoel, de ervaring komen te staan in plaats van de nuchtere waarheid die de Bijbel ons leert. De techniek van Lectio Divina is bedoeld om een ervaring te krijgen. Hierdoor heeft het in het huidige christendom ook zo’n grote invloed gekregen, want tegenwoordig is de ervaring de maatstaf geworden om de Bijbel te toetsen.

Bij Lectio Divina leest men de Bijbel aan de hand van vier stappen.

Stap 1: Lectio (lezen)

Men moet langzaam en verwachtingsvol de tekst lezen. De tekst moet u blijven lezen totdat er een gedeelte of een woord uitspringt, dat u raakt.

Stap 2: Meditatio (bespiegelen)

Overpeins dit woord en vind er rust in.  Luister naar dit gedeelte of woord wat het tot u zegt op dit moment van uw leven, wat het u aanbiedt of van u vraagt.

Stap 3:Oratio (uitdrukken)

Als u er klaar voor bent spreek dan open en eerlijk de gebeden uit die spontaan bij u opkomen door de ervaring van dit gedeelte of woord.

Stap 4: Contemplatio (rusten)

Nu kunt u rusten met God in de stilte van uw hart, en openstaan voor Zijn liefde en vrede.

Lectio Divina is dus een soort van gebed. Het is de bedoeling dat u tijdens het lezen ontvankelijk en stil bent, zodat u de stem van God kunt horen. U leest de tekst langzaam, aandachtig en indringend en u wacht in stilte tot er een woord persoonlijk tot u spreekt. Lectio Divina staat in nauw contact met het contemplatieve gebed. Door het beoefenen van Lectio Divina kan men soms een  gebedswoord vinden dat dan weer gebruikt wordt voor het contemplatief gebed. Volgens de beoefenaars van Lectio Divina is deze praktijk volledig Bijbels. Men verwijst bijvoorbeeld naar Mozes:

De HEERE sprak tot Mozes van aangezicht tot aangezicht, zoals een man met zijn vriend spreekt Ex. 33:11

Dit is wat één van de beoefenaars hierover schrijft:

´Lectio Divina een gesprek van aangezicht tot aangezicht, door het geloof. Dit intieme gesprek is omvormend. Door dit intieme gesprek zult u God leren kennen van aangezicht tot aangezicht. U zult met onbedekt gelaat de heerlijkheid van de Heer aanschouwen. En verder. Het gaat erbij Lectio Divina helemaal niet om een tekst te lezen: het is eerder een kwestie van het de Heer mogelijk maken te spreken en om het Woord van de Heer te ontvangen in een geest van aanbidding en ontzag, in stilte”.

En verderop schrijft hij:” Het is het ervaren van de goddelijke intimiteit”.

De tekst uit Handelingen 8 waar we lezen dat Filippus door de Heilige Geest naar een Ethiopische kamerheer wordt geleid en uit de boekrol leest wordt ook aangehaald:

En Filippus snelde ernaartoe, hoorde hem de profeet Jesaja lezen en zei: Begrijpt u ook wat u leest?  Maar hij zei: Hoe zou ik dat kunnen, als niemand mij de weg wijst? En hij verzocht Filippus op de wagen te klimmen en bij hem te komen zitten. Hand.8:30-31

Nergens staat hier echter dat de kamerheer de praktijk van Lectio Divina toepaste. Hij las de boekrol en onderzocht deze. Alleen hij snapte het niet en had uitleg nodig. Jan Minderhout, een groot voorstander van de contemplatieve beweging geeft in een lezing een  antwoord dat laat zien waar het mis gaat.

Vraag:

is alleen de Bijbel een vindplaats van christelijke spiritualiteit en gebedsvormen of mogen we ook putten uit de rijkdom van de christelijke traditie? Kan de Heilige Geest in nieuwe tijden ook nieuwe mogelijkheden geven voor de ontmoeting met God?

Antwoord van Minderhout:

Mijn uitgangspunt: de Geest kan met de bouwstenen van de Schrift en wat God ons in de schepping gegeven heeft (adem, stilte) nieuwe dingen geven. Wat met de bijbel is afgesloten, namelijk de openbaring van God in de heilsgeschiedenis (canonvorming), dat alles is nog niet in die bijbel opgesloten.

De Bijbel is dus niet zijn enige maatstaf, dit terwijl dat toch wel zo moet zijn. Dit is naar mijn idee ook de valkuil van deze leer. Men accepteert niet dat de Bijbel volledig is afgesloten. Men wil God door Zijn Woord heen ervaren en benaderen door het gevoel.

Want ik getuig aan ieder die de woorden van de profetie van dit boek hoort: Als iemand iets aan deze dingen toevoegt, zal God hem de plagen toevoegen die in dit boek geschreven zijn. Openb.22:18

De Bijbel leert ons niet om Bijbelteksten te ervaren of te voelen. We worden opgeroepen om te lezen, te overdenken, te volharden. Dit doen we niet met ons gevoel. Dit leren we niet door ervaringen, dit doen we door ons verstand te gebruiken en om God te vragen om wijsheid en inzicht.

Geef acht op uzelf en op de leer. Volhard daarin. Want wanneer u dat doet, zult u zowel uzelf behouden als hen die u horen. 1 Tim 4:15

 

Geraadpleegde bronnen:

http://nl.wikipedia.org/wiki/Lectio_Divina

http://www.trappistwestmalle.be/nl/page/lectiodivina.aspx

http://www.toetsalles.nl/htmldoc/tramper.htm

http://web.inter.nl.net/users/clarissenklooster/dutchlec.html

http://www.bijbelvlaanderen.be/marcusvertelt/lectioDivina.html

http://www.verhoevenmarc.be/_lectioDivina.doc

http://www.josdouma.nl/spatiumspiritus/index.html?/spatiumspiritus/stiltegebed.html

http://www.sporenvangod.nl/kracht-onderweg.html
http://www.biddeniseenweg.nl/images/stories/downloads/contemplatief%20gebed%20en%20new%20age%2C%20wat%20zijn%20de%20grenzen.pdf
http://www.bijbelengeloof.com/index.php?option=com_content&view=article&id=127:aanval-op-het-gebedsqwapenq&catid=151:diverse-artikelen&Itemid=91